हिंदू कोण – ६४

मागील भागातून पुढे –

१६. मृत्यू नंतर चे जीवन –

७८. श्राद्धाबाबतचे एक उदाहरण पाहू या.

आमच्या घरी एक तरुण मुलगा नेहमी येत असें. तो माझ्या भावाशी विशेष जवळचा होता. माझा भाऊ व त्याची पत्नी त्या मुलाला पुत्रवत माया देत असत. एकदा तो लिंगायत जातीचा तरुण त्याच्या गावी गेला व तेथे नदीत बुडून मेला. त्याच्या घरच्या मंडळींनी त्याचे दिवसवार त्यांच्या रितीरीवाजानुसार केले हे सर्व आम्हाला समजले. असेंच कांहीं दिवस गेले व एके रात्री माझ्या भावाच्या बायकोच्या स्वप्नात तो मुलगा आला. तो अतिशय उदास, खिन्न व ज्या चड्डीत तो मेला त्या पेहेरावात भिजलेल्या अंगाने तिच्या पुढे उभा राहिला. नेहमी हसरा आनंदी असणारा तो खेळकर स्वभावाचा मुलगा अशा अवस्थेत पाहून तिला आश्र्चर्य आणि वाईट वाटले. तो कांहींही बोलला नाही फक्त उभा होता. दुसर्या दिवशी तिने हे तिचे स्वप्न घरात सांगितले. आम्हा सर्वांना त्या स्वप्नांने वाईट वाटले. मी भावजयीला सुचवलें किं, तिने दुसर्या दिवशी काऊ घास त्याच्या नांवाने द्यावा. ते लक्षात घेऊन तिने त्या मुलाला आवडणार्या पदार्थांचा शिधा तयार केला व कावळ्याला वाढला. त्यानंतर कांहीं दिवसानंतर तो मुलगा तिच्या स्वप्नांत पुन्हा आला. मात्र ह्यावेळी तो त्याच्या नेहमीच्या रुबाबदार कपड्यात आणि त्याच्या नेहमीच्या आनंदी मुद्रेत आला होता. खूप हसत होता जणूकाय त्याला तो शिधा पोहोचला होता. त्यानंतर तो पुन्हा कधीच आला नाही.

ह्याचा अर्थ असा होतो किं, मृतात्म्यास शिधा त्याला प्रिय असणार्या मांणसांनी देणे आवश्यक असते. म्हणून हिंदू लोकांनी हे लक्षात घ्यावे किं, आपला कोणी प्रिय माणूस दिवंगत झाला तर त्याच्या नांवांने एकवेळ काऊघास जरूर द्यावा म्हणजे त्याच्या आत्म्यास शांति मिळेल. त्याच्या कुटुंबियाने सर्व वार दिवस केले असतील आपल्याला काय करावयाचे, असा विचार करून त्या गोष्टींकडे दुर्लत्र करू नये.

क्रमशः पुढे चालू –

मनुस्मृती आठवा भाग पुढे चालू – ३७१ -३८०

जर एकादी बाई तिच्या नातेवाईकांच्या मोठेपणाच्या घमेंडीत अथवा स्वताच्या तोर्यात येऊन नवर्याशी नीट वागत नसेल तर तिला भर चौकात कुत्र्याला खाण्यास द्यावे म्हणजे तिच्यानर भुकेली कुत्री सोडावीत. ३७१

परंतु, जर अशारितीने पुरूष स्त्रीशी वागला तर त्याला तापलेल्या लोखंडाच्या तव्यावर झोपवून मरे पर्यंत जाळावे. ३७२

एकदा व्यभिचार केलेल्या पुरूषास पुन्हा दुसर्या वर्षी तोंच गुन्हा करतांना सापडला तर, दुप्पट दंड करावा. असें तो पुन्हा पुन्हा करीत असेल तर दरवेळी दंडाची रक्कम वाढवत जावे. जर तो उनाड व चांडाळ स्त्रीशी समागम करील. ३७३

शुद्राने द्विजाच्या असुरक्षित स्त्रीवर जबरदस्ती केली तर त्याचे लिंग छाटावे. जर ती सुरक्षित असेल तर त्याचे सर्वस्व त्याच्या पासून काढून घ्यावे. ३७४

सुरक्षित ब्राह्मणीशी वैश्याने समागस केला तर त्याची संपत्ती काढून घ्यावी व त्याला एक वर्षासाठी कैद करावे. जर क्षत्रियाने तसे केले असेल तर त्याला एक हजार पना दंड करावा व गाढवाच्या मुताने त्याचे मुंडण करावे. ३७५

जर एकाद्या ब्राह्मणीशी क्षत्रियाने व वैश्याने अनैतिक संबंध असतील तर त्या वैश्य पुरूषास पांचशे पना दंड व्हावा व क्षत्रियांस एक हजार पना दंड व्हावा. ३७६

जर अशा क्षत्रियांने आणि वैश्याने एकाद्या उच्च कुलीन ब्राह्मणीशी अनैतिक नाते जोडण्याची हिम्मत केली तर त्या दोघांना शुद्राप्रमाणे शिक्षा करावी. म्हणजे सुक्या गवताच्या गंजीत बसवून जाळून टाकावे. ३७७

ब्राह्मणांने सुरक्षित ब्राह्मणीशी जबरदस्तीने सुत जमवले तर त्याला एक हजार पना दंड करावा. तिच्या संम्मतीने असेल तर पांचशे पना दंड करावा. ३७८

ब्राह्मणांना फाशी देता येत नाही कारण त्यामुळे वेदांचा अपमान होतो म्हणून त्याचं मुंडण करावे. इतर वर्णाच्या इसमांस त्याच्या गुन्ह्यासाठी शिरच्छेद करावा. ३७९

जरी ब्राह्मणाने कांहीही गुन्हा केला तरी त्याला मारता येत नाही म्हणून त्याला त्याच्या संपत्तीसह देशातून सहीसलामत हाकलून द्यावे. ३८०

क्रमशः पुढे चालू -

पुढील पोस्ट पासून मनुस्मृतीचा अभ्यास व इतर गप्पा अशाच चालू रहातील.

माझा संपर्क ईमेल – ashokkothare@gmail.com

आपली मते मला ह्या ईमेलवर पाठवून हा ब्लॉग अधिक चांगला करण्यास मदत करावी.